Dieta FODMAP w syndromie jelita drażliwego IBS
Zespół jelita drażliwego? Jeśli temat ten nie jest Ci obcy, doskonale wiesz, jak ważne jest to, co jesz. Jak powinna wyglądać dieta FODMAP w syndromie jelita drażliwego IBS? Jakie produkty włączyć do jadłospisu, a jakie wykluczyć? Dowiedz się tego z naszego artykułu.
Czym jest syndrom jelita drażliwego IBS?
Syndrom jelita drażliwego jest chorobą, która może przebiegać pod 3 postaciami:
- biegunkową;
- zaparciową;
- mieszaną.
Polega ona na nieprawidłowym funkcjonowaniu układu pokarmowego. Nierozpoznana i nieleczona może utrudniać normalne funkcjonowanie.
Objawy zespołu jelita drażliwego
Objawy IBS mogą być inne u każdej osoby. Nie zawsze występują te same jednocześnie. Najczęściej jednak odnotowuje się:
- ból brzucha po posiłkach;
- biegunkę lub zaparcia;
- wzdęcia;
- zgagę;
- nudności;
- uczucie zmęczenia;
- wymioty;
- uczucie pełności.
Co to jest dieta FODMAP?
Dieta FODMAP to skrót od fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols, czyli dieta o niskiej zawartości fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli. Co to właściwie oznacza dla osób z IBS?
Tego rodzaju dieta polega na wykluczeniu z jadłospisu tych produktów, które nasilają objawy IBS. Są to szybko fermentujące i słabo wchłanialne węglowodany, jakie można znaleźć w wielu produktach spożywczych. Zaliczamy do nich:
- fruktozę;
- laktozę;
- alkohole polihydroksylowe;
- fruktany
Dieta FODMAP jest najczęściej wybieranym sposobem leczenia zespołu jelita drażliwego. Pozwala bowiem rozpisać jadłospis indywidualnie do potrzeb pacjenta.
Kluczowe jest, aby przestrzegać jedzenia w regularnych odstępach. Warto o tym pamiętać, także po zakończonym leczeniu. Pomogą Ci w tym diety pudełkowe. Zapewnią Ci one gotowe posiłki o odpowiedniej gramaturze i makroskładnikach.
3 etapy diety FODMAP
Nie ma czegoś takiego jak uniwersalna dieta FODMAP w syndromie jelita drażliwego. Sekret jej skuteczności tkwi w tym, że jest dostosowana do każdej osoby. W tym celu dzieli się ją na 3 etapy:
- wykluczenie na 6-8 tygodniu z diety produktów o dużej ilości FODMAP;
- stopniowe rozszerzanie diety o produkty FODMAP;
- ułożenie indywidualnego jadłospisu uwzględniającego produkty FODMAP, które nie nasilają objawów zespołu jelita drażliwego.
Czego unikać przy zespole jelita drażliwego?
Założenia diety FODMAP wydają się proste. Wystarczy wyeliminować produkty, które nasilają objawy zespołu jelita drażliwego. Problemy jednak zaczynają się wtedy, kiedy nie wiesz, czego unikać.
Jakie produkty zawierają dużą zawartość FODMAP? Są to:
- warzywa: szparagi, brokuły, kalafior, szalotka, czosnek, cebula, burka, kapusta, brukselka, por, karczochy;
- owoce: jabłka, brzoskwinie, morele, śliwki, wiśnie, jeżyny, granaty, awokado, arbuz, kaki, daktyle, gruszki, nektarynki, mango, morele, owoce suszone;
- nabiał: mleko, kefir, jogurt, twaróg, serki topione, maślanka, lody, śmietana, twaróg, bita śmietana;
- produkty zbożowe; pieczywo z pszeniczny, makaron, kasza, produkty żytnie i jęczmienne;
- słodziki: syrop glukozowo-fruktozowy, fruktoza, ksylitol, miód, sorbitol, syrop z agawy, mannitol, maltitol.
Ponadto dieta przy IBS zaleca wykluczenie nasion strączkowych (soja, groch, soczewica, fasola), orzechów (pistacji, migdałów, nerkowców), a także większości grzybów.
Co możesz jeść na diecie FODMAP?
Uspokajamy, że dieta FODMAP w syndromie jelita drażliwego pełna jest innych produktów. Co można jeść przy IBS? Przede wszystkim:
- warzywa: ziemniaki, seler, marchewka, fasolka szparagowa, różyczki brokułów, rukola, jarmuż, rzodkiew, szpinak, cukinia, rzodkiewka, papryka, pasternak, dynia, oliwki, karczochy, pomidor, rzepa, szczypiorek, cykoria;
- owoce: cytryny, maliny, ananas, banan, winogrona, kiwi, pomarańcze, rabarbar, truskawki, marakuja;
- nabiał: produkty mleczne bez laktozy, sery podpuszczkowe dojrzewające;
- produkty zbożowe: ryż, skrobia ziemniaczana, płatki owsiane, płatki jaglane, komosa ryżowa, produkty gryczane;
- słodziki: cukier, stewia, glukoza, syrop klonowy;
- produkty mięsne: jak najmniej przetworzone mięso, ryby, jaja.
Przy zespole jelita drażliwego możesz jeść także rośliny strączkowe takiej jak tempeh, soczewica czy ciecierzyca z puszki. Bez obaw możesz sięgać po masło, oleje i oliwę z oliwek. Nie zaszkodzą Ci również przyprawy, o ile nie będą zawierały czosnku lub cebuli.
Kofeina
Czy na diecie FODMAP w syndromie jelita drażliwego IBS można pić kawę? Wiele osób zadaje sobie to pytanie. Jaka jest prawda?
W rzeczywistości każdy organizm reaguje inaczej na kofeinę. Dlatego warto samemu przekonać się, jak się po niej czujesz. W tym celu odstaw ją na kilka dni. Zaobserwuj, czy objawy IBS zmniejszyły się, czy pozostały takie same. Jeśli po włączeniu kofeiny z powrotem nic się nie zmieni, nie musisz z niej rezygnować. Nie bowiem dowodów na jej związek z IBS.
Alkohol
Czy alkohol sprzyja syndromowi jelita drażliwego? Pomimo tego, że nie zostały przeprowadzone jednoznaczne badania, zaleca się jego ograniczenie. Alkohol ma negatywny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie organizmu. Niektóre trunki zaś mogą być źródłem prostych węglowodanów czy cukrów. Dlatego lepiej spożywać go w jak najmniejszej ilości.
Tłuszcze
Tłuszcze nie należą do pożądanych składników diety. Bez nich jednak wiele procesów w organizmie nie byłoby możliwe. Dlatego nie można z nich całkowicie rezygnować. Jednak część z nich nie sprzyja Twojemu zdrowiu.
Niezależnie od tego, czy cierpisz na zespół jelita drażliwego, czy nie, ogranicz szkodliwe tłuszcze. Są to głównie:
- nasycone kwasy tłuszczowe;
- tłuszcze trans.
Znajdziesz je w margarynach, smalcu, mięsie czy wędlinach. Zamiast nich sięgaj po tłuszcze pochodzenia roślinnego. Są to: oliwy, awokado czy orzechy.
Błonnik
Błonnik znajdziesz nie tylko w produktach zbożowych. Znajduje się on także w owocach czy warzywach. Czy dieta FODMAP w syndromie jelita drażliwego IBS zakłada jego całkowitą eliminację? Nie do końca.
Ogólne rekomendacje sugerują, aby wykluczyć błonnik z diety. Nie dotyczy to jednak wszystkich jego źródeł, a produktów o jego niskiej zawartości. Co więcej, zauważono, że siemię lniane może łagodzić objawy IBS. Warunkiem jest zalanie go wrzątkiem. Przygotowany w ten sposób napar nie będzie nasilał objawów zespołu jelita drażliwego.
Podsumowanie
Syndrom jelita drażliwego nie musi utrudniać Ci życia. Odpowiednia dieta pomoże Ci zapobiec objawom. Warto skorzystać z porady doświadczonego dietetyka, który ułatwi Ci ułożenie jadłospisu. Jeśli brakuje Ci czasu na samodzielne przygotowywanie posiłków skorzystaj z oferty diet pudełkowych Suvibox! Nasz dietetyk pomoże Ci dobrać menu odpowiednie dla Twoich celów dietetycznych lub problemów zdrowotnych (np. dieta dla sportowców lub dieta dla cukrzyków)