Dieta trzustkowa – jak wspierać chorą trzustkę prawidłowym odżywianiem?
Dieta nie zawsze ma na celu zgubienie zbędnych kilogramów. Niekiedy jest konieczna do prawidłowego funkcjonowania. Taki cel ma właśnie dieta trzustkowa, która jest przeznaczona osobom, które chorują na ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki. Sprawdź, na czym ona polega i jakie produkty należy wykluczyć z codziennego jadłospisu.
Dlaczego dieta trzustkowa jest tak ważna?
Silne bóle brzucha, nudności czy wzdęcia to tylko niektóre z objawów, jakie mogą wskazywać na chorobę trzustki. Ostre zapalenie tego narządu powoduje, że jej enzymy zaczynają działać jeszcze zanim trafią do przewodu pokarmowego. W efekcie wywołują samotrawienie się organu. Stan ten jest niebezpieczny dla organizmu i towarzyszy mu pobyt w szpitalu oraz przejście na specjalne żywienie.
Tak zwana dieta trzustkowa ma na celu odciążenie tego narządu i zapobieganie dolegliwościom towarzyszącym chorobie. Stosuje się ją w trakcie leczenia ostrego zapalenia. Z kolei przewlekłe zapalenie trzustki wymaga stosowania jej przez cały czas.
Przyczyny chorób trzustki
Do najczęściej wymienianych przyczyn ostrego i przewlekłego zapalenia trzustki należy nadmierne spożywanie alkoholu. Oprócz niego powodem może być również:
- palenie tytoniu;
- cukrzyca;
- kamienie nerkowe;
- predyspozycje genetyczne.
Jak wygląda dieta trzustkowa?
Na diecie trzustkowej trzeba być niekiedy do końca życia. Czy oznacza to, że trzeba pożegnać się z dobrymi posiłkami, jakie jadło się do tej pory? Z niektórymi tak. Jednak dobrze ułożona dieta trzustkowa również może być smaczna i pełnowartościowa.
Kiedy trafiasz do szpitala ze stwierdzoną chorobą trzustki, przez kilka pierwszych godzin lub dni lekarz może wskazać zrezygnowanie z przyjmowania jakichkolwiek posiłków. Dopiero później możesz zacząć jeść niewielkie porcje jedzenia kilka razy dziennie. Po wypisaniu do domu należy przestrzegać zaleceń lekarza.
Głównym celem leczenia przy ostrym lub przewlekłym zapaleniu trzustki jest odciążenie tego organu. Dlatego jej jadłospis polega na znaczącym ograniczeniu tłuszczów – do 50 g. Niekiedy możliwe jest zwiększenie jego ilości do 80 g.
W trakcie diety trzustkowej rezygnuje się również z produktów bogatych w błonnik i wzdymających. Niedozwolony jest również alkohol, papierosy i inne używki. Co więcej, ważne jest spożywanie 4-5 posiłków o regularnych porach.
Przygotowywanie posiłków na diecie trzustkowej
Aby dieta była skuteczna i bezpieczna dla Twojego zdrowia musi jak najmniej obciążać trzustkę, czyli być lekkostrawna. Istotny jest również sposób obróbki. Zaleca się, aby produkty gotować w wodzie i na parze, piec w folii lub dusić bez tłuszczu. Unikaj za to smażenia i pieczenia w tłuszczu.
W trakcie diety trzustkowej nie musisz rezygnować z ulubionych warzyw i owoców. Podane w odpowiedni sposób będą bezpieczne dla Twojego zdrowia. Owoce i warzywa najlepiej jeść na surowo po ich przetarciu. Jeśli zaś warzywa wymagają obróbki termicznej, możesz ugotować je w wodzie.
To, jak bardzo jadłospis musi być restrykcyjny, zależy od stanu zdrowia i przebiegu choroby. W niektórych przypadkach można pozwolić sobie na więcej. Zanim jednak zdecydujesz się na zwiększenie ilości tłuszczów lub innych produktów w jadłospisie, warto skontaktować się z lekarzem.
Przeciwskazania na diecie trzustkowej
Dieta przy ostrym lub przewlekłym zapaleniu trzustki powinna ograniczać ciężkostrawne i tłuste posiłki.
Na diecie trzustkowej nie zaleca się spożywać:
- słodyczy: tłustych ciast, produktów z kakao i orzechami, lodów;
- pieczywa: razowego, żytniego, z otrębami i graham;
- kaszy owsianej, jaglanej i gryczanej;
- nabiału: tłustego mleka, śmietany, kefiru;
- tłuszczów: smalcu, słoniny, margaryny;
- mięsa: tłustych wędlin, wieprzowiny, tłustych ryb, baraniny;
- warzyw: kapusty i warzyw kapustnych, cebuli, papryki, nasion strączkowych, kalafiora, fasolki szparagowej;
- owoców: suszonych owoców, śliwek gruszek, rabarbaru;
- jajek;
- makaronów;
- alkoholu;
- papierosów;
- pozostałych używek.
Jak widzisz, dieta trzustkowa eliminuje produkty z dużą zawartością tłuszczy. Niezalecane są także posiłki z błonnikiem pokarmowym, a także takie, które mogą powodować wzdęcia.
Co można jeść na diecie trzustkowej?
Zastanawiasz się, co w takim razie możesz jeść? Jak się zaraz przekonasz, dobrze skomponowana dieta może być nie tylko zdrowa, ale także różnorodna i smaczna. Stosując się do zaleceń swojego lekarza, możesz ułożyć pełnowartościowy jadłospis.
Zalecanymi produktami na diecie trzustkowej są:
- chude mięso, ryby i wędliny;
- chude mleko i twarogi;
- jogurt naturalny;
- ryż;
- kasza manna;
- jasne pieczywo;
- warzywa bez skórki;
- owoce;
- miody;
- dżemy.
Tłuszcze przy chorej trzustce
Kiedy potrzebujesz sięgnąć po niewielką ilość tłuszczy, wybierz takie produkty jak masło, oliwa z oliwek, olej słonecznikowy czy sojowy.
Czy mogę pić kawę?
Kawa również może być dozwolona, pod warunkiem, że będzie to kawa zbożowa. Oprócz niej możesz sięgnąć również po słabe napary z herbat. Nie zapomnij także o regularnym piciu wody.
Słodycze a zapalanie trzustki
Słodycze bardzo źle oddziałują na trzustkę. Dlatego w wypadku ostrego lub przewlekłego zapalenia tego organu, należy z nich zrezygnować. Co możesz jeść zamiast nich? Polecają się lekkostrawne desery. Sięgnij po galaretki, budynie czy kisiel. Dozwolone są także biszkopty, musy owocowe i suflety.
Jeśli szukasz zdrowej i lekkostrawnej diety, sprawdź naszą ofertę diet pudełkowych. Znajdziesz w nich jadłospisy diety niskowęglowodanowej i diety DASH. Oparte są one na świeżych owocach i warzywach, chudym nabiale i mięsie oraz produktach zbożowych.
Podsumowanie
Chociaż dieta trzustkowa wymaga wielu poświęceń i rezygnacji z ulubionych posiłków, wciąż może być smaczna i różnorodna. Odpowiednio ułożony jadłospis i przygotowane produkty pomogą w jej urozmaiceniu. Jeśli stwierdzono u Ciebie ostre lub przewlekłe zapalenie trzustki, stosuj się do zaleceń swojego lekarza i konsultuj modyfikacje w codziennym odżywianiu. Odciążysz swoją chorą trzustkę, a do tego zapobiegniesz pojawieniu się nieprzyjemnych i groźnych dolegliwości.
