Zioła i przyprawy – jakie warto stosować w kuchni?
Zioła i przyprawy w kuchni to dla wielu podstawa gotowania. Jakie przyprawy wybierać, by gotować zdrowo? Co wykluczyć, by zmniejszyć ryzyko poważnych chorób? Jak wyprawy brytyjskich kolonistów wpłynęły na przepis na Twoją ulubioną zupę? O tym wszystkim powiemy poniżej.
Zdrowe zioła w kuchni
Niemal codziennie korzystamy z ziół podczas gotowania. Najlepiej jest wybierać takie, które nie tylko poprawią smak potraw, ale też będą dawać korzyści zdrowotne. Zioła do kuchni warto też uprawiać samemu – rośliny można kupić w markecie czy na rynku, następnie trzeba przesadzić je do większej donicy i uprawiać na balkonie czy parapecie. Oczywiście nie wszystkie zioła da się w ten sposób hodować, dlatego warto mieć w zanadrzu różne suszone zioła dobrej jakości.
Czy ostre przyprawy są zdrowe?
Ostre przyprawy są często bardzo zdrowe. Wśród najpopularniejszych na polskim rynku ziół i przypraw są:
- pieprz kajeński,
- kurkuma,
- imbir,
- czosnek,
- chrzan.
Wiele z nich działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Czosnek jest znany od lat w polskiej kuchni jako naturalny antybiotyk i lekarstwo na wszelkie infekcje, dlatego warto stosować go w kuchni. Ostre przyprawy pomagają też usprawniać metabolizm poprzez stymulowanie produkcji soków trawiennych w żołądku.
Pikantne przyprawy bywają jednak również powodem problemów. Zawarte w nich substancje mogą nie być właściwe dla osób cierpiących na refluks, nadwrażliwość żołądka i wszelkie problemy z układem pokarmowym. Z ostrych przypraw nie należy korzystać, jeśli powodują też reakcje alergiczne. Warto zastępować je cynamonem, który również może poprawić i zaostrzyć smak większości potraw.
Ważne, że ostrych przypraw nie powinno się podawać dzieciom, bo mogą spowodować problemy z układem pokarmowym. Ze względu na rozwój płodu, pikantnych przypraw nie powinny wybierać też kobiety w ciąży, podobnie kobiety karmiące dzieci piersią.
Jakie zioła zamiast soli?
Światowa Organizacja Zdrowia od lat bije na alarm w kwestii soli. Wskazuje się na jej nadużywanie i powodowanie licznych problemów zdrowotnych, takich jak choćby nadciśnienie tętnicze czy udary. Nie dość, ze wiele potraw, które przygotowujemy, dodatkowo solimy, to do ich produkcji z pewnością już wykorzystano sól. Warto wspomnieć też o daniach gotowych, konserwowanych oraz fast foodach czy daniach większości restauracji – jest w nich mnóstwo soli, dlatego w codziennej kuchni warto zrezygnować z soli i zastąpić ją czymś innym. Czym?
Najlepsze będą do tego zioła. Słonego posmaku nada potrawie lubczyk, który wykorzystywany jest między innymi przy produkcji popularnej przyprawy maggi i to on odpowiada za jej specyficzny smak. Poza tym lubczyk może pomóc radzić sobie z problemami układu moczowego. Nada się też do uprawiania w domu, ponieważ doskonale radzi sobie z zimowaniem w naszym klimacie.
Dobrym wyborem będzie też majeranek. Warto solić nim potrawy z roślin strączkowych oraz tłustych mięs – nie tylko poprawi ich smak, ale tez ułatwi trawienie. Doskonale komponuje się też z koperkiem i rybami oraz w zestawie z estragonem, oregano i drobiem.
Wspomniany wcześniej estragon również jest doskonałym zamiennikiem soli kamiennej. Doskonale poprawia potrawy dzięki swojemu delikatnemu aromatowi i smakowi, również poprawiając trawienie. Nada się też do wykorzystania w sosach i kwaszonych ogórkach i kapuście.
Dobrym dodatkiem do potraw, który poprawi ich smak zamiast soli, będzie cząber. To nie tylko świetna przyprawa, ale też miododajna roślina, która, zasadzona obok fasoli, odstrasza szkodniki. Można uprawiać cząber w doniczkach w domu i stosować go na świeżo, warto jednak także suszyć go na przyszłość.
Przeczytaj również: Czy warto całkowicie wykluczyć sól z diety?
Przyprawy kolonialne – co zawdzięczamy kolonistom?
Wiele zdrowych przypraw, które znamy dzisiaj, zawdzięcza się kolonializmowi Wielkiej Brytanii. Na nowo podbitych terenach uprawiano mnóstwo nietypowych dla Europejczyków przypraw, które przywożono w różnej formie do krajów Starego Kontynentu. Wiele z nich dzisiaj gości w każdej kuchni i trudno sobie wyobrazić, że mogą nie pochodzić z Europy.
Jedną z przypraw kolonialnych jest pieprz czarny! Pochodzi on z Azji, do Europy przywędrował jednak nie za sprawą władców angielskich, a starożytnymi szlakami kupieckimi. Ma ostry smak, działa pozytywnie też na zdrowie: bakteriobójczo i wspomaga trawienie. Dawno temu był tak cenny, że stanowił nawet środek płatniczy.
Gałka muszkatołowa powstała z wysuszonych nasion muszkatołowca wonnego. Pochodzi z okolic Indii, Indonezji oraz Brazylii. Przyprawy wykonuje się z pestki i osnówki, która ją otacza. Osnówka jest ceniona ze względu na niezwykłą delikatność – nazywana jest kwiatem muszkatołowym. Zmielone kwiaty i nasiona mają słodko-gorzki smak. Dodanie ich do potrawy pobudzi trawienie. Mogą też wspierać walkę ze stanami zapalnymi.
Ważną i historycznie ciekawą zdobyczą jest też curry. Właściwości przyprawy mogą różnić się pod względem rodzajów mieszanki, którą stanowi curry. Najczęściej w skład tej przyprawy wchodzą:
- zmielona kurkuma,
- kolendra,
- imbir,
- czosnek,
- kardamon,
- kminek,
- gałka muszkatołowa,
- chilli,
- pieprz,
- czosnek.
Ten niezwykły charakter przyprawy wynika z faktu, że brytyjscy koloniści chcieli zabrać ze sobą na wyspy przyprawy, do których przywykli podczas wypraw na podbite tereny. Mielili je i mieszali – tak właśnie curry powstało i przywędrowało do Europy w formie, którą znamy dzisiaj. To ważny szczegół, bowiem przyprawy bardzo podobne do curry, czyli garam masala, była znana na terenach Starego Kontynentu już w zamierzchłej starożytności.
Podsumowanie
Zdrowe zioła są bardzo łatwo dostępne. Warto wziąć je pod uwagę, podczas przygotowywania posiłków. Warto też zwracać uwagę na obecność soli w kupowanych produktach – to ona jest najbardziej szkodliwą spośród przypraw.
Jeśli nie jesteś pewien, jak dobierać przyprawy i co zmienić w swojej kuchni, by gotować pyszne i zdrowe posiłki – nie martw się. Sprawdź naszą ofertę – SuViBox to catering dietetyczny, który w swoich potrawach stosuje wiele cennych przypraw. Możesz to sprawdzić, przeglądając nasze codzienne menu dla każdej diety. Na załączonych listach znajdziesz dokładny spis użytych produktów. Sprawdź jakich ziół dodaliśmy do potraw na dzisiaj!
