Czy BMI zależy od wieku?
Chcesz posłużyć się BMI, aby sprawdzić prawidłową wagę? Zwróć uwagę, czy uwzględniasz odpowiednie wskaźniki. BMI zależy między innymi od Twojego wieku. Sprawdź, jak interpretować wynik i kiedy może być on niemiarodajny.
Czym jest BMI?
Twórcą BMI (z ang. Body Mass Index) był matematyk Adolf Quételet. W pierwszej połowie XIX wieku zaważył on zależność, jaka zachodzi między masą a wzrostem człowieka. Jak się okazało, waga rośnie proporcjonalnie do kwadratu wzrostu. W ten sposób naukowiec opracował wskaźnik, który jest używany na całym świecie do oceny masy ciała.
Jak obliczyć BMI?
Obliczenie BMI jest proste i sprowadza się raptem do jednego wzoru:
BMI = masa ciała (kg) / wzrost2 (m)
Łatwo obliczyć, że BMI osoby o wzroście 1,7 m i 55 kg wynosi 19. Czy jest to dobry wynik? Dowiesz się tego z naszego artykułu.
Jak jednak widzisz, BMI nie uwzględnia wielu czynników takich jak wiek czy aktywność fizyczna. Z tego powodu nie zawsze jest on miarodajny. Dotyczy to zwłaszcza dzieci, osób starszych i sportowców.
Jak zmienia się BMI z wiekiem?
Organizm zmienia się przez całe życie. Ciężko jest zatem oczekiwać tego, że Twoja waga pozostanie niezmienna. Czy BMI zależy od wieku? Tak i jest to zupełnie naturalne. Zobacz, jak wskaźnik zmienia się wraz z wiekiem.
Zacznijmy od ontogenezy, czyli zespołu zmian fizjologicznych i anatomicznych w organizmie. Składają się na nią 3 etapy:
- Okres progresywny – trwa przez pierwsze 2 dekady życia. W jego trakcie dokonuje się wiele zmian na obszarze komórkowym, narządowym i tkankowym. Z kolei procesy anaboliczne przeważają nad procesami katabolicznymi.
- Okres stabilizacji – podczas niego dochodzi do równowagi w organizmie. Natomiast procesy kataboliczne i anaboliczne są równe.
- Okres inwolucji – ma związek ze starzeniem się organizmu. W tym czasie procesy kataboliczne przeważają nad procesami anabolicznymi.
Poszczególne okresy mają także znaczenie na wskaźnik BMI, który najlepiej odzwierciedla prawidłową wagę w okresie stabilizacji.
BMI u dzieci
Nie bez powodu do kontroli masy ciała dzieci używa się siatek centylowych, a nie samego BMI. W tym czasie bowiem poziom tkanki tłuszczowej jest znaczne wyższy w porównaniu do osób dorosłych:
- okres niemowlęcy – 10-15%
- dzieci w wieku 2 – 6 lat- 25%
- chłopcy w wieku 7-10 lat – 15%
- dziewczynki w wieku 7-10 lat – 25%
- chłopcy w wieku 11-16 lat – 12%
- dziewczynki w wieku 11-16 lat – 26%
Jak widzisz, w okresie poniemowlęcym poziom tkanki tłuszczowej może wynosić nawet 25% i jest to norma. Podobny wzrost następuje w okresie szkolnym u dziewczynek. W tym czasie bowiem rozbudowują się takie partie ciała jak uda, biodra czy piersi.
Z czasem jednak proporcje ciała stabilizują się i można skorzystać ze wskaźników BMI.
BMI u osób dorosłych
Body Mass Index najlepiej pokazuje prawidłową masę ciała w przypadku osób dorosłych. To właśnie wtedy procesy w organizmie stabilizują się i łatwiej jest określić prawidłową wagę.
Wskaźniki BMI dla osób dorosłych:
- <18,5 – niedowaga,
- 18,5 – 24,99 – prawidłowa waga,
- 25 – 29,99 – nadwaga,
- >30 – otyłość
Co jednak ważne, wskaźniki te ulegają zmianie wraz z wiekiem. Widać to zwłaszcza po 40 roku życia. Dlatego ważne jest, aby uwzględnić inną interpretację tego wskaźnika.
BMI u starszych
Chociaż mówi się o tym, że BMI można stosować do wszystkich dorosłych, warto przyjąć inną klasyfikację powyżej 40/50 roku życia.
W okresie starzenia się, czyli inwolucji, zmienia się wysokość i masa ciała. Dochodzi wtedy m.in.: do zaniku mięśni. Wzrost zaś ulega zmniejszeniu z powodu kompresji kręgów i kifozy kręgosłupa.
Jak interpretować BMI osób starszych? Na pewno nie w ten sam sposób, co w przypadku osób młodych. Prawidłowa waga znajduje się na innych wartościach tego wskaźnika:
- 45 – 54 lata: BMI 22 – 27;
- 55 – 64 lata: BMI 23 – 28;
- ponad 64 lata: BMI 24 – 29.
Jak więc widzisz, dla osoby po 55. roku życia BMI na poziomie 25 nie świadczy jeszcze o otyłości. Jest to prawidłowa waga, którą warto utrzymać. Z drugiej strony nie należy jednak zapominać o tym, jak istotna jest dieta i aktywność fizyczna.
Kiedy BMI nie jest miarodajne?
Czasem możesz mieć wrażenie, że BMI nie pokazuje Ci prawidłowego wyniku. Przecież jesteś aktywny, szczupły i zdrowy. Dlaczego zatem według wskaźnika masz niedowagę lub nadwagę?
Po pierwsze pamiętaj, że Body Mass Index to tylko wskaźnik oceny masy ciała, który bierze pod uwagę wagę i wzrost. A w końcu na Twoje zdrowie ma wpływ wiele czynników. Aktywność fizyczna i dieta to jedne z nich. Masa ciała zaś jest wynikiem nie tylko masy tłuszczowej, ale również:
- wieku;
- masy mięśniowej;
- zawartości wody w organizmie.
Widać to zwłaszcza przy osobach w różnym wieku. Jak już pisaliśmy, wskaźnik BMI dla osoby starszej jest inny niż dla osoby w wieku 20-40 lat. Dlatego nie należy porównywać tych danych ze sobą, nie uwzględniając pozostałych czynników.
BMI może okazać się także niemiarodajne w przypadku sportowców. Wyższa masa ciała może wynikać z większej zawartości tkanki tłuszczowej, a nie mięśniowej. Dlatego sportowcy częściej korzystają z procentowego pomiaru tkanki tłuszczowej, grubości fałdów czy obwodem pasa.
Wynik BMI może być również nieprawidłowy dla kobiet w ciąży. Zacznijmy od tego, waga kobiety, która spodziewa się dziecka, powinna być monitorowana przez lekarza. Pomoże on stwierdzić, czy masa ciała zmienia się prawidłowo.
Jak dbać o prawidłowe BMI w każdym wieku?
Za wysokie lub za niskie BMI może świadczyć o złych nawykach żywieniowych. Utrzymanie prawidłowej wagi nie jest dzisiaj łatwe. Siedzący tryb życia nie dostarcza wystarczającej ilości aktywności fizycznej. Dlatego Twoja dieta powinna być dostosowana do stylu, jaki prowadzisz.
W SuviBox możesz wybrać dietę pudełkową, która dostarczy Ci niezbędnych kalorii, aby utrzymać prawidłową wagę. Zdecyduj się na jadłospis lub skontaktuj się z naszym dietetykiem, aby pomógł Ci w wyborze.
Podsumowanie
Nie traktuj BMI jak wyroczni. Zamiast tego pomyśl o nim jak o wskazówce. Pamiętaj, że interpretacja wyniku zależy od Twojego wieku i aktywności fizycznej. Dlatego, aby cieszyć się zdrowiem i szczupłą sylwetką, zadbaj o ruch i dietę.
